Termowizja i noktowizja – różnice, zastosowanie i zasada działania

Czym jest termowizja?

Termowizja to technologia oparta na wykrywaniu promieniowania podczerwonego emitowanego przez wszystkie obiekty o temperaturze wyższej niż zero absolutne (-273,15°C). Kamery termowizyjne rejestrują różnice temperatur i przekształcają je w obrazy widoczne dla ludzkiego oka. Im cieplejszy obiekt, tym intensywniej emituje promieniowanie podczerwone, co sprawia, że na obrazie termowizyjnym jest on jaśniejszy w stosunku do chłodniejszych elementów otoczenia.

Zasada działania termowizji

• Wykrywanie promieniowania podczerwonego – każdy obiekt emituje ciepło, a kamery termowizyjne rejestrują różnice temperatur w otoczeniu.
• Przetwarzanie obrazu – specjalny sensor, zwany detektorem podczerwieni, przekształca promieniowanie w sygnał elektryczny.
• Tworzenie obrazu – oprogramowanie analizuje sygnał i przekształca go w kolorowy lub monochromatyczny obraz, gdzie ciepłe obiekty wyróżniają się na tle zimniejszych.

Czym jest noktowizja?

Noktowizja to technologia umożliwiająca widzenie w warunkach słabego oświetlenia poprzez wzmacnianie resztkowego światła z otoczenia, np. światła księżyca lub gwiazd. Urządzenia noktowizyjne nie działają w całkowitej ciemności, ale mogą korzystać z dodatkowych iluminatorów podczerwieni, które emitują niewidzialne dla ludzkiego oka światło IR, wzmacniane przez noktowizor.

Zasada działania noktowizji

1. Zbieranie światła otoczenia – urządzenie przechwytuje światło odbite od obiektów.
2. Wzmacnianie światła – fotony trafiają na fotokatodę, gdzie są przekształcane w elektrony.
3. Tworzenie obrazu – elektrony wzmacniane są przez specjalny wzmacniacz, a następnie trafiają na ekran fosforowy, na którym powstaje charakterystyczny zielonkawy obraz.

Główne różnice między termowizją a noktowizją

Zasada działania

• Termowizja bazuje na rejestrowaniu ciepła emitowanego przez obiekty. Noktowizja wzmacnia resztkowe światło widzialne lub podczerwone.

Widoczność w całkowitej ciemności

• Termowizja działa nawet w zupełnej ciemności. Noktowizja wymaga choćby minimalnego źródła światła lub iluminatora IR.

Rozpoznawanie detali

• Termowizja lepiej identyfikuje różnice temperaturowe, ale słabiej odwzorowuje szczegóły. Noktowizja pozwala zobaczyć więcej detali, ale jest mniej skuteczna przy złej widoczności.

Wpływ warunków atmosferycznych

• Termowizja działa dobrze nawet w dymie, mgle czy deszczu. Noktowizja traci skuteczność w trudnych warunkach pogodowych.

Zastosowanie

• Termowizja jest wykorzystywana w poszukiwaniach, ratownictwie, wojsku, ochronie i diagnostyce technicznej. Noktowizja znajduje zastosowanie w wojsku, myślistwie i monitoringu nocnym.

Zastosowanie termowizji i noktowizji

1. Wojsko i służby mundurowe Obie technologie są szeroko stosowane przez wojsko i policję. Termowizja pozwala na wykrywanie ukrywających się osób, nawet za przeszkodami, natomiast noktowizja umożliwia precyzyjne celowanie w ciemności.

2. Myślistwo Myśliwi wykorzystują zarówno noktowizję (do precyzyjnego celowania), jak i termowizję (do lokalizowania zwierzyny). Nowoczesne technologie, takie jak termowizja i noktowizja, zrewolucjonizowały myślistwo, zwiększając skuteczność, bezpieczeństwo i komfort polowania. Oba systemy mają swoje unikalne zalety i ograniczenia, dlatego wybór odpowiedniego rozwiązania zależy od warunków terenowych, preferencji myśliwego oraz obowiązujących przepisów prawnych.

Nowoczesne technologie, takie jak termowizja i noktowizja, zrewolucjonizowały myślistwo, zwiększając skuteczność, bezpieczeństwo i komfort polowania. Oba systemy mają swoje unikalne zalety i ograniczenia, dlatego wybór odpowiedniego rozwiązania zależy od warunków terenowych, preferencji myśliwego oraz obowiązujących przepisów prawnych.

Termowizja w myślistwie

Termowizja stała się niezwykle popularna wśród myśliwych, ponieważ pozwala na szybkie wykrycie zwierzyny niezależnie od warunków oświetleniowych.

Zalety termowizji dla myśliwych:

• Detekcja zwierzyny w każdych warunkach – działa zarówno w całkowitej ciemności, jak i przy ograniczonej widoczności (np. mgła, deszcz, wysoka trawa).
• Wykrywanie zwierząt ukrytych w zaroślach – różnice temperatur pozwalają odróżnić zwierzę od otoczenia, nawet jeśli częściowo zasłaniają je gałęzie czy wysokie trawy.
• Śledzenie postrzelonej zwierzyny – ciepły ślad termiczny ułatwia znalezienie rannego zwierzęcia po strzale.
• Brak potrzeby dodatkowego oświetlenia – myśliwy nie zdradza swojej pozycji, co jest istotne zwłaszcza podczas polowań na czujne gatunki, np. dziki.

Wady termowizji w myślistwie:

• Gorsze rozpoznawanie szczegółów – termowizja doskonale pokazuje kontury zwierząt, ale nie pozwala na dokładne rozpoznanie gatunku czy ocenę jakości poroża.
• Wyższy koszt – urządzenia termowizyjne są znacznie droższe niż noktowizory.
• Niemożność widzenia przez przeszkody – choć termowizja ułatwia wykrywanie zwierząt w gęstej roślinności, nie przenika przez grube gałęzie czy ściany.

Noktowizja w myślistwie

Noktowizja jest równie popularnym rozwiązaniem, zwłaszcza w polowaniach wymagających precyzyjnego celowania i identyfikacji zwierzyny.

Zalety noktowizji dla myśliwych:

• Lepsze rozpoznawanie szczegółów – noktowizory pozwalają na wyraźne widzenie kształtu, wielkości i zachowania zwierząt, co jest istotne przy ocenie trofeum.
• Niższa cena w porównaniu do termowizji – klasyczne noktowizory są tańsze niż kamery termowizyjne, co czyni je bardziej dostępnymi dla myśliwych.
• Precyzyjne celowanie – noktowizyjne lunety celownicze pozwalają na dokładne oddanie strzału przy minimalnym oświetleniu.
• Naturalniejszy obraz – noktowizory pokazują otoczenie w bardziej realistycznych barwach (choć często w odcieniach zieleni), co może ułatwiać orientację w terenie.

Która technologia lepsza dla myśliwych?

Wybór między termowizją a noktowizją zależy od rodzaju polowania oraz warunków terenowych:

Termowizja jest lepsza do wykrywania zwierzyny na dużych odległościach, w trudnych warunkach pogodowych oraz w miejscach o dużym zalesieniu.

Noktowizja sprawdzi się lepiej przy precyzyjnym celowaniu i identyfikacji zwierzyny, zwłaszcza gdy myśliwy chce mieć pewność co do gatunku i kondycji zwierzęcia.

Coraz częściej myśliwi decydują się na połączenie obu technologii – termowizja służy do wykrywania i śledzenia zwierząt, a noktowizja do precyzyjnego oddania strzału.